Men răng tiến hóa từ vảy cá cổ đại?

Những hóa thạch và bằng chứng di truyền cho thấy, lớp men răng được phát triển từ vảy của các loài cá cổ đại đã sống trong khoảng 400 triệu năm trước.

men răng
Men răng là lớp màu trắng sáng ở gần đầu của răng. Ảnh: Getty Images.

Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature cho biết, men răng có thể được tiến hóa từ vảy cá.

Men răng là là mô xương cứng nhất trong cơ thể con người và các động vật có xương sống khác, bao gồm cả loài cá.

Tuy nhiên, cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa biết thực hư về việc, liệu men răng có được tiến hóa từ thứ được gọi là ganoine, một loại tương tự như mô men răng được phát hiện trên vẩy của các loài cá cổ đại (hóa thạch) và một vài loài cá nguyên thủy vẫn còn tồn tại đến bây giờ hay không.

Để tìm hiểu rõ ràng vấn đề này, các nhà khoa học đến từ Thụy Điển và Trung Quốc đã nghiên cứu hóa thạch của hai loại cá nhiều xương nguyên thủy từ kỷ Silur. Họ đã tìm thấy một lớp men trên vảy của những con cá, nhưng không hề có men trên răng của chúng. Phải qua hàng triệu năm tiến hóa, lớp men mới phát triển ở răng cá để làm cho chúng cứng hơn và mạnh mẽ hơn.

"Điều này cực kỳ quan trọng bởi chúng tôi hoàn toàn bất ngờ. Ở con người, men răng chỉ được tìm thấy trên răng, và nó đặc biệt quan trọng bởi chức năng của nó, do đó, thật logic khi cho rằng, nó đã tiến hóa từ chính những hàm răng”, nhà Cổ sinh vật học – giáo sư Per Erik Ahlberg thuộc đại học của Thụy Điển, Uppsala nói.

Bằng chứng từ cá hóa thạch và cá nguyên thủy

Cá là tổ tiên của động vật có xương sống trên mặt đất bao gồm cả động vật lưỡng cư, bò sát, chim và động vật có vú, kể cả con người.

"Mặc dù lớp men trên răng của chúng ta được dùng để cắn hoặc cắt, ban đầu nó được sử dụng như một công cụ bảo vệ của cá nguyên thủy bao gồm cá nhái và các loài cá nhiều vây", tiến sĩ cổ sinh vật học Qingming Qu của Đại học Uppsala và Đại học Ottawa nói thêm.

cá cổ đại
Cá nhái đốm là loài cá nguyên thủy có men trong vảy. Ảnh: Brian Gratwicke/Wikimedia Commons

Các nhà nghiên cứu cho biết, qua nghiên cứu các hóa thạch cho thấy, một loài cá có tên Andreolepis sống vào khoảng 425 triệu năm trước đây ở Thụy Điển đã có một lớp men mỏng trên vảy. Một loài cá khác ở khu vực Trung Quốc là Psarolepis romeri có niên đại khoảng 418 triệu năm đã có một lớp men ở trên vảy và xương mặt. Tuy nhiên, cả hai loại này đều không có men trên… răng của chúng.

Bộ gen của cá nhái đốm (tên khoa học là Lepisosteus oculatus - một loài cá nước ngọt từ miền Trung và miền Nam Hoa Kỳ) phần lớn là không thay đổi từ thời đại khủng long đã cung cấp cho các nhà khoa học nhiều manh mối.

Vảy của cá nhái (Gars), cá vây thùy (Psarolepis) và một loài cá có xương sống khác – Andreolepis, được bao phủ một lớp sáng bóng giống như men răng.

Các nhà nghiên cứu đã xác định được các gen liên quan đến sự hình thành men răng góp phần hình thành lên lớp vảy của cá nhái. Lớp sáng bóng ở trên chính là một loại men.

"Các bằng chứng di truyền củng cố giả thuyết rằng ganoine là chất tương đồng với men răng", các nhà nghiên cứu tuyên bố. Dù vậy, họ cho biết sẽ tiếp tục phân tích thêm về các loài cá nguyên thủy để xác định chính xác thời gian và cơ chế hình thành men răng.

Khám Phá/Infonet, 28/09/2015
Đăng ngày 29/09/2015
Nguyệt Phong
Khoa học

Top các phần mềm quản lý trang trại NTTS (Phần 1)

Mới đây, trang web NeuroSYS đã xếp hạng các công ty hàng đầu cung cấp phần mềm quản lý trang trại dựa trên công nghệ cho ngành NTTS, xem xét tính hiệu quả, sự đổi mới và tác động của sản phẩm đối với ngành.

Công nghệ nuôi trồng thủy sản
• 17:24 04/09/2023

Sông Mê Kông xuất hiện loài cá quý hiếm sau 40 năm biến mất

Một loài cá quý hiếm đặc hữu ở cao nguyên Tây Tạng (Trung Quốc) đã được phát hiện sau hơn 40 năm biến mất trong lưu vực sông Mê Kông.

Loài cá Pareuchiloglanis gracilicaudata
• 11:27 11/08/2023

Loài cá xém tuyệt chủng- Nay đã được nhân giống thành công!

Nuôi cá hiếm trên sông không chỉ vì lợi ích kinh tế, một người đàn ông ở miền Tây có mong muốn bảo tồn và nhân giống những loài cá có nguy cơ tuyệt chủng.

Cá chốt chuột và cá trạch lửa
• 09:50 09/02/2023

Lưu giữ con cua lớn nhất tại hội Cua Cà Mau

Phân viện Nghiên cứu nuôi trồng thuỷ sản Nam Sông Hậu lưu giữ chú cua khủng đạt giải nhất trong cuộc thi “Cua Cà Mau lớn nhất - Cua Sumo”.

cua sumo
• 11:03 01/01/2023

Liệu công nghệ có thật sự cần thiết trong thủy sản

Công nghệ đóng vai trò rất quan trọng trong nuôi tôm hiện nay, đặc biệt là đối với các mô hình nuôi thâm canh và siêu thâm canh. Nếu áp dụng công nghệ tiên tiến mang lại nhiều lợi ích thiết thực, giúp tăng năng suất, mang lại hiệu quả kinh tế cho người nuôi tôm.

Ao nuôi công nghê
• 10:05 22/04/2024

Các công nghệ đếm con giống hiệu quả bạn nên biết

Trong ngành nuôi tôm, việc đếm số lượng tôm giống có vai trò vô cùng quan trọng, bởi sự thiếu sót hoặc dư thừa đều có thể gây tổn thất kinh tế đối với cả người bán và người mua. Cũng như điều này gây ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu suất sản xuất trong tương lai.

Đếm con giống
• 08:00 15/04/2024

Mô hình nuôi tôm càng xanh toàn cái

Trong ngành nuôi tôm hiện đại, việc tối ưu hóa quy trình nuôi trồng không chỉ là một mục tiêu mà còn là một thách thức. Trong số các mô hình nuôi phổ biến, mô hình nuôi tôm toàn cái đang thu hút sự chú ý đặc biệt của các nhà nghiên cứu và nhà nuôi.

Tôm càng xanh
• 09:55 11/04/2024

Môi trường dinh dưỡng và chu kỳ chiếu sáng đến sự phát triển của tảo

Tảo là nguồn thức ăn tự nhiên không thể thiếu trong tất cả các giai đoạn sinh trưởng của động vật thân mềm hai mảnh vỏ, giai đoạn ấu trùng của một số loài giáp xác và cá. Đồng thời chúng còn là nguồn thức ăn của động vật phù du, những đối tượng này lại được sử dụng làm thức ăn cho giai đoạn ấu trùng của giáp xác và cá.

Nuôi tảo
• 10:43 05/04/2024

Hai loài cá sở hữu hàm răng giống con người

Trong tự nhiên không thiếu những động vật có răng, dưới đại dương cũng có rất nhiều loài cá sở hữu những chiếc răng để thuận tiện cho việc tiêu hóa thức ăn. Tuy nhiên, hai loài cá dưới đây có bộ răng rất độc đáo: Một loài thì có hàm răng đều tăm tắp, còn răng của loài kia cứ như hút thuốc lâu ngày.

Cá răng người
• 07:20 01/05/2024

Chủ động bảo vệ thủy sản nuôi trong mùa nắng nóng

Nhiệt độ nước là một trong những thông số quan trọng trong quản lý chất lượng môi trường nuôi, là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của động vật thủy sản. Hiện nay, trên địa bàn các tỉnh miền Trung, thời tiết nắng nóng kéo dàu, nhiệt độ phổ biến 37 – 39 độ C, có nơi trên 40 độ C.

Ao tôm
• 07:20 01/05/2024

Thả giống thực hiện mô hình nuôi thương phẩm tôm thẻ ứng dụng công nghệ Semi-Biofloc

Thực hiện Chương trình Khuyến nông năm 2024, Trung tâm Khuyến nông Bình Định đã triển khai mô hình Nuôi thương phẩm tôm thẻ chân trắng bán thâm canh – thâm canh hai giai đoạn ứng dụng công nghệ Semi-Biofloc trên ao nuôi diện tích 1.000 m2 của ông Phạm Xuân Phương, thôn Đức Phổ 1, xã Cát Minh, huyện Phù Cát, Bình Định

Thả tôm giống
• 07:20 01/05/2024

Săn lùng loài ốc “ hoàng hậu” với giá đắt đỏ

Những năm gần đây, ốc hoàng hậu khá nổi tiếng bởi thịt thơm ngon, được giới nhà giàu săn lùng mua dù có giá đắt đỏ lên tới hàng triệu đồng. Tuy vậy chúng cũng khá khan hiếm, muốn thưởng thức loại ốc nữ hoàng này, khách thường phải đặt trước.

Ốc hoàng hậu
• 07:20 01/05/2024

Nên chọn loại quạt nước nào cho ao nuôi tôm?

Chất lượng nước luôn là mối quan tâm hàng đầu trong ngành nuôi trồng thủy sản nhất là nuôi tôm thâm canh. Trong đó, nồng độ oxy hòa tan (DO) đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo môi trường sống lý tưởng cho tôm cá.

Ao tôm
• 07:20 01/05/2024